Archiwum Państwowe w Szczecinie

Wystawa Aktywność Armii Krajowej na Pomorzu Zachodnim w dobie drugiej wojny światowej

 

Archiwum Akt Nowych w Warszawie
Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni
Woliński Park Narodowy
Archiwum Państwowe w Szczecinie

serdecznie zapraszają na uroczyste otwarcie wystawy

Aktywność Armii Krajowej na Pomorzu Zachodnim
 w dobie drugiej wojny światowej

22 września 2011 r., godz. 1000
Galeria Stare Muzeum
Międzyzdroje, ul. Niepodległości 3

Armia Krajowa była największą strukturą konspiracyjną działającą w czasie drugiej wojny światowej w państwach okupowanej przez Niemcy Europy. Jednym z elementów jej aktywności była szeroko pojęta działalność wywiadowcza, którą bezpośrednio prowadził, wchodzący w skład KG AK, Oddział II Informacyjno-Wywiadowczy.

Jednostką, która odpowiadała za zdobywanie informacji na „kierunku zachodnim”, była Ekspozytura „Lombard”. Do niej spływały informacje zdobywane przez działające na terenie Pomorza komórki Bałtyk 1, 2, 3, m.in. o ośrodku badawczym i fabryce broni rakietowej w Peenemünde, zakładach benzyny syntetycznej w Policach, fabrykach produkujących samoloty Focke-Wulf oraz stoczniach remontujących niemieckie okręty wojenne.

Jednym z najbardziej znanych pracowników Oddziału II był Kazimierz Leski ps. „Bradl”, który w wojnie obronnej 1939 r. był pilotem 1 pułku lotniczego, a następnie włączył się w działalność konspiracyjną ZWZ i II Oddziału KG AK. Od stycznia 1942 r. był kierownikiem Referatu 997. W przebraniu niemieckiego generała wojsk technicznych von Hellmana oraz gen. Karla Leopolda Jansena podróżował po Niemczech i Francji, zdobywając m.in. plany fragmentu umocnień Wału Atlantyckiego. W czasie Powstania Warszawskiego dowodził kompanią w Batalionie „Miłosz”. Był m.in. szefem sztabu Obszaru Zachodniego AK, a następnie Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj. Po wojnie podjął pracę w Stoczni Gdańskiej, jednocześnie kontynuując działalność konspiracyjną, za co w procesie I Komendy WIN skazano go na 12 lat więzienia. Od 1989 r. pełnił funkcję prezesa Związku Powstańców Warszawskich. Odznaczony został m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari i trzykrotnie Krzyżem Walecznych. Zmarł w Warszawie, w 2000 r.

Wszystkie materiały prezentowane w ramach tej wystawy pochodzą z zasobu Archiwum Akt Nowych w Warszawie, które zgromadziło ponad 220 tys. dokumentów Polskiego Państwa Podziemnego z lat 1939–1945 stanowiących część polskiego dziedzictwa narodowego.